Bij de groentewinkel

Als eenvoudigste voorbeeld is er de groenteboer, een winkel die niet alleen groente verkoopt, maar ook zelf ge’boer’d heeft. Er is alleen de verhouding Rood/Groen wordt aangegeven, aangezien iedereen begrijpt dat er 100% biologisch wordt gewerkt en er dus geen Blauw in zit. Een “per pond” aanduiding is ook al niet nodig.

Aardappelen 2/8 betekent dat er per 100 gram aardappelen 2/8 rood wordt gevraagd en 1 (=8/8) groen. Een kilo aardappelen is dus 20/8 Rood en 10 Groen. Er wordt alleen gerekend met achtsten, om het zo makkelijk mogelijk te maken. Ook is het aangeven van een gewicht (zoals bij “2 euro de kilo”) niet nodig, omdat het gewicht en het Groen 1 op 1 overeenkomen en de Rood-waarde haalt u dan uit de verhouding.

Deze prijslijst is nog eenvoudiger dan wat we tegenwoordig zien.

De klant koopt een aantal producten. In een schriftje maakt de kassier de volgende berekening:

Een aantal dingen vallen op aan deze prijslijst. Eerst maar eens kijken naar de producten. De aardappelen bevatten bijna even veel energie als de fles olie. Opvallend, want de zak aardappelen is vijf maal zo zwaar. Een blik op de prijs verklaart een hoop.

De berekening in achtsten wordt voortgezet tot de afronding van het totaal. Hierdoor word de foutmarge kleiner en het kost nauwelijks extra moeite. Het delen van getallen door acht is relatief eenvoudig aan te leren, want als het niet lukt kun je gewoon delen door twee, nogmaals delen door twee, en nogmaals delen door twee.

Veel belangstellenden proberen op de totaalbedragen in RGB bij “zichzelf” op te tellen: R 23 + G 66 = 89 RGB. “Dat zou echt superhandig zijn, een kleureneconomie met samenwerking, recycling maar toch handig één getal. En dan kan je lekker makkelijk terugrekenen naar de Euro!” Maar de vraag is, of je met 99 RGB nog terug kunt rekenen naar de hoeveelheden energie en recyclebare stof in de producten. Probeer het eens! Afhandeling van de betaling

Nu het totaalbedrag bekend is, R 23 G 66 B 0, kan de betaling op meerdere manieren worden voltooid. Het betalen “op rekening” is het meest handig als je te maken hebt met vaste klanten. De klant kan een krabbel zetten onder de rekening van vandaag. Aan het einde van de maand of week voert de winkelier alle totalen van de klanten in in het online betalingssysteem, waarmee het bedrag van de ene rekening naar de andere wordt overgeboekt.

Een andere mogelijkheid is dat er contant wordt afgerekend. Dan moet er wel geprint papiergeld of geslagen muntgeld in omloop zijn. Dat is lastig, dus, de klant zou met een cheque kunnen betalen. Ook deze cheque wordt geïnt door online de betaling in te vullen. Dit is handig als het een eenmalige klant is die niet op rekening betaalt. In het hoofdstuk over geldschepping komen we hierop terug.

Het winkeltje spelen is vrij eenvoudig. Als we gaan kijken hoe hele bedrijfstakken weken, dan wordt het een stuk ingewikkelder. Al gauw krijgen we te maken met meerdere producten die “bij elkaar” horen, dus dan wordt het een ingewikkeld verhaal.