De bedrijfskolom
In plaats van de definitie van geld te geven, komen economen ervan af met het geven van een beschrijving van de bedrijfskolom. De goederen worden geproduceerd en gaan van fabrikant tot fabrikant, totdat het eindproduct naar de consument gaat. Het geld gaat de andere kant uit, van consument achteruit de bedrijfskolom in richting de leverancier van grondstoffen. Want bij iedere verkoop gaat het geld naar degene die de producten verkoopt. Een groot deel ervan gaat naar zijn leverancier, maar ieder bedrijf houdt een gedeelte van het geld zelf: de marge.
Hiernaast staan een drietal bedrijfskolommen in een plaatje. Kijk nu eens op waar het eindproduct, vlees en groente, heengaat? Staat er niet bij. Na de detailhandel gaat het naar de consument, oké. En daarna? Juist, door de wc, richting riool en slibverbranding. En daarna ? In zee geloosd of verbrand tot een onbekende stof. Ook over het blik is niets bekend.
Dit model, de bedrijfskolom, is zo’n beetje de basis van de economie. Het heeft nu al twee tekortkomingen: de delfstoffenwinning zorgt voor een uitputting van hulpbronnen. Aan de andere kant van de kolom staat de afvalberg. Hetzelfde materiaal als aan het begin, in ‘waardeloze’, opgebruikte vorm.
In de laatste fase van de “cyclus” gaan de stoffen de zee en de lucht in. Maar waar blijft het geld in dat laatste gedeelte van de cyclus? Nergens. Is Onbekend. Niet over nagedacht.
Ik zou de waarde van de afgewerkte producten negatief noemen: Het kost u geld om het riool te gebruiken. Het kost geld om huisvuil op te laten halen. Alles kost geld, zult u denken. Logisch, want vuil is niets waard. Ik vind het vreemd, want op de wc poepen levert stoffen die prima gerecycled kunnen worden. Die eigenlijk gerecycled móeten worden. Het zijn kostbare grondstoffen voor onze tuinbouw. Nee, de waarde van de poep is nul. U betaalt voor de moeite, lees energie, van het “opruimen”.
Het grondstoffen-tekort en het afval-overschot
worden veroorzaakt door de bedrijfskolom,
doordat recycling
niet in het ontwerp is meegenomen.
Nu zult u zeggen: ja, maar er wordt toch wel gerecycled? Ik lever toch mijn oude kranten in en die worden toch weer opnieuw gebruikt? Jazeker, maar dat is geen gave van de bedrijfskolom. Het zijn twee bedrijfskolommen na elkaar gelegd: de gewone industrie en de recycling-industrie.
Daarom moet er ook voor elk product apart een eigen recycling-systeem worden bedacht. De bekende PET-flessen werden tot 2006 ingezameld via de supermarkten. Dat is nu al niet meer verplicht. Oud papier is per gemeente anders geregeld. Vaak gebeurt het via verenigingen en containers “op dinsdag” of langs-de-deuren op zaterdag. Geld krijg je nooit terug voor je oud papier, alleen als je met 1000 kilo komt loont het de moeite. Blik wordt met magneten uit de grote berg opgevist. Het belangrijkste: GFT afval wordt in de groene kliko’s verzameld en gecomposteerd. Onze ontlasting… daar hoor je nooit iemand over. Doorspoelen en niet meer achterom kijken!